Dầu nhớt ô tô là gì?
Dầu động cơ ô tô (dầu máy, chất bôi trơn động cơ) là một loại dầu nhớt có thành phần chính là dầu mỏ (dầu thô) kết hợp với nhiều chất phụ gia khác như chất chống ăn mòn (chống oxy hoá), chất làm sạch, chất phân tán, chất cải thiện chỉ số độ nhớt…
Các công dụng của dầu nhớt ô tô là gì?
Bôi trơn, giảm ma sát cho động cơ
Cấu tạo động cơ ô tô gồm nhiều chi tiết cơ khí như piston, xy lanh, trục cam, trục khuỷu… Khi động cơ hoạt động, những chi tiết này chuyển động tạo ra lực ma sát lớn. Điều này khiến các bộ phận bị mài mòn, xuống cấp theo thời gian.
Dầu nhớt ô tô sẽ giúp tạo một màng ngăn giữa bề mặt của các chi tiết liền kề, giúp bôi trơn khi chúng chuyển động ma sát với nhau. Từ đó làm giảm thiểu sự tiếp xúc, giảm lực ma sát, giảm mài mòn.
Giải nhiệt, làm mát động cơ
Khi động cơ hoạt động, các chi tiết ma sát với nhau khiến động năng chuyển hoá thành nhiệt năng. Đặc biệt quá trình đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và khí bên trong buồng đốt ở mỗi xy lanh động cơ cũng toả ra nhiệt lượng rất lớn. Điều này khiến các chi tiết bên trong động cơ dễ bị nóng lên khi làm việc.
Dầu nhớt ô tô có tác dụng giúp giải nhiệt, làm mát cho các chi tiết bên trong động cơ khi hoạt động. Từ đó giảm thiểu, tránh được tình trạng động cơ bị quá nhiệt, cháy piston…
Làm sạch động cơ
Khi hỗn hợp nhiên liệu và khí được đốt cháy sẽ sinh ra muội bám lại ở các chi tiết bên trong động cơ. Mặt khác, các chi tiết động cơ liên tục ma sát với nhau cũng tạo ra mạt kim loại. Dầu ô tô sẽ giúp làm sạch, lấy đi các bụi bẩn này. Đó là lý do bên trong thành phần dầu thường có cả chất làm sạch.
Chống gỉ, duy trì sự bền bỉ của động cơ
Khi được bao bọc bởi một màng dầu nhớt bên ngoài, các chi tiết động cơ sẽ hạn chế tiếp xúc với không khí, tránh được tình trạng oxy hoá dẫn đến hoen gỉ. Bản thân trong thành phần dầu động cơ cũng có chất chống ăn mòn, chống oxy hoá.
Làm kín
Giữa piston và thành xy lanh động cơ dù trình độ cơ khí tốt đến thế nào thì cũng khó thể tránh khỏi những khe hở siêu nhỏ. Khi này nhớt động cơ xe sẽ đóng vai trò như một lớp trám mềm (không định hình) làm kín những khe hở này. Từ đó giúp quá trình đốt cháy nhiên liệu trong buồng đốt đạt hiệu quả cao hơn, không bị thất thoát.
Điều gì sẽ xảy ra khi bạn quên thay nhớt xe ô tô định kỳ
Làm giảm khả năng ma sát
Sau một khoảng thời gian sử dụng, độ nhớt của nhớt sẽ giảm. Khi đó, khả năng làm giảm ma sát trên 2 bề mặt động cơ của nhớt cũng giảm theo. Lúc này động cơ sẽ hoạt động nặng nề và phát ra những tiếng động mạnh trong quá trình vận hành.
Ảnh hưởng đến quá trình vận hành của xe: Các phụ gia trong trong nhớt sau một thời gian dài sử dụng sẽ bị oxi hóa và do đó làm giảm khả năng chống mài mòn của nhớt. Nếu tiếp tục sử dụng loại nhớt này thì động cơ sẽ nhanh chóng bị mài mòn và công suất vận hành sẽ bị hao hụt đáng kể.
Cặn bẩn bám vào động cơ
Các cặn bẩn, mạt sắt được giữ lại lơ lửng trong nhớt tránh tiếp xúc trực tiếp với bề mặt kim loại để làm sạch động cơ. Tuy nhiên đến một lúc nào đó, khi số lượng cặn bẩn này vượt quá giới hạn cho phép thì chính nó sẽ trở thành các hạt mài làm mài mòn nhanh chóng động cơ.
Động cơ của bạn sẽ bị nóng rất nhiều khi vận hành nếu đã lâu không thay nhớt, đó là do khả năng làm mát của các chất phụ gia trong thành phần của nhớt sẽ không còn.
Xả ra khí thải độc hại
Dầu càng cũ càng dễ bị đốt cháy và sinh ra khí thải độc hại. Vì vậy việc thay dầu đúng hạn sẽ giúp giảm thiểu tối đa vấn đề này bởi dầu mới hầu như bốc cháy rất ít và giữ lại được các chất bẩn, giúp xe xả thải ít hơn nhiều.
Các loại dầu nhớt sử dụng trong ô tô
Dầu nhớt động cơ
Dầu nhớt động cơ giúp duy trì hoạt động của hệ thống động cơ qua cơ chế bôi trơn, giảm ma sát và làm sạch các bộ phận cơ khí như piston, xi lanh hay trục khuỷu. Bởi quá trình đốt cháy nhiên liệu của động cơ có thể tạo thành những muội than, cặn bẩn,… và chúng được lưu giữ trong dầu nhớt nhằm đảm bảo không ảnh hưởng tới các bộ phận cơ khí. Sau thời gian dài sử dụng, dầu nhớt sẽ bị xuống cấp làm giảm khả năng bôi trơn và chứa các cặn bẩn.
Vì vậy người lái cần theo dõi, kiểm tra và thay dầu nhớt động cơ định kỳ sau mỗi 5.000 km hoặc khoảng 4 tháng để đảm bảo môi trường vận hành lý tưởng nhất.
Dầu hộp số
Dầu hộp số có tác dụng bôi trơn, giảm ma sát, chống gỉ sét… giúp các bộ bánh răng bên trong hộp số có thể hoạt động trơn tru. Ở hộp số tự động, loại dầu nhớt này còn tham gia trực tiếp vào quá trình hoạt động của bộ ly hợp thủy lực.
Dầu hộp số thường xuyên phải làm việc trong môi trường nhiệt độ cao dễ khiến các phân tử trong dầu nhớt bị bẻ gãy, không còn đảm bảo hiệu quả làm việc. Ngoài ra, giống như động cơ, các muội than, cặn bẩn và bụi kim loại li ti từ quá trình vận hành của hộp số sẽ được lưu trữ trong dầu nhớt khiến dầu bị đặc dần, không còn hiệu quả bôi trơn. Do đó thay dầu hộp số ô tô cũng là điều cần được chú ý và thực hiện định kỳ.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, dầu hộp số nên được thay sau mỗi 40.000 – 50.000 km sử dụng đối với xe hộp số sàn, và sau mỗi 60.000 – 150.000 km đối với hộp số tự động.
Dầu trợ lực lái
Trên các dòng xe hiện đại, hệ thống trợ lực lái thủy lực có mặt như một trang bị tiêu chuẩn giúp thao tác đánh lái trở nên dễ dàng và nhẹ nhàng hơn. Hệ thống này sử dụng dầu để hỗ trợ cho việc vận hành. Dầu đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hệ thống trợ lực lái thủy lực hoạt động một cách bình thường.
Loại dầu này sẽ xuống cấp sau thời gian sử dụng nhất định nên cần được thay thế định kỳ sau mỗi 60.000 – 80.000 km tương đương với 4 – 5 năm sử dụng.
Dầu thủy lực
Đối với các hệ thống phanh thủy lực, dầu phanh đóng vai trò truyền lực từ bàn đạp phanh qua các cùm phanh (má phanh) ở 4 bánh xe. Còn đối với hệ thống treo thủy lực, các giảm xóc thủy lực sử dụng dầu trong ống thủy lực và thông qua hoạt động của piston làm triệt tiêu các rung động giúp xe di chuyển êm ái hơn.
Sau thời gian dài sử dụng khiến dầu phanh thủy lực và dầu giảm xóc thủy lực hao hụt, không còn đảm bảo hiệu quả làm việc, ảnh hưởng đến sự an toàn của người lái. Vì vậy loại dầu nhớt ô tô này cũng cần được bổ sung và thay thế thường xuyên. Dầu thủy lực được khuyến cáo nên thay thế sau mỗi 5000 – 6000 giờ hoạt động liên tục.
Khi nào thì cần phải thay dầu nhớt xe ô tô ?
Nếu ô tô Ford mới thì chương trình thay dầu nhớt định kỳ và bảo trì bảo dưỡng cũng khác so với xe cũ: Thường thì khoảng 1.000km đầu tiên khi nhận xe khách hàng phải quay lại đại lý Ford Bình Định bảo dưỡng lần đầu cũng kèm theo thay nhớt – Mức tiêp theo đó là 5000km – Mức thứ 3 là 10.000 …..
Riêng phần xe cũ: Trong trường hợp xe của bạn dã sử dụng lâu năm và thường xuyên vận hành ở những khu vực nhiều bụi bẩn, sình lầy,..thì thời điểm thay nhớt giữa 2 lần sẽ ngắn hơn rất nhiều. Việc lái xe trong nội thành (Chạy và phanh liên tục) cùng làm cho thời gian thay nhớt đến sớm hơn so với việc lái xe với tốc độ ổn định.
Bạn có thể tham khảo thời gian khi nào cần thay nhớt xe ô tô trong sách hướng dẫn của xe Ford kèm theo xe, hay những nhân viên kỹ thuật của đại lý bán xe. Nhưng những thông tin đó chỉ đúng khi xe của bạn luôn hoạt động trong điều kiện bình thường.
Bên cạnh đó chúng ta cần lưu ý, thời gian thay nhớt định kỳ phụ thuộc vào 2 điểm chính: Thời gian và số KM đi được. Có xe chỉ mất 2-3 tháng đã có thể đi được hơn 10.000Km, trong khi đó có những chiếc xe mất cả năm mới đi đủ 10.000Km. Định mức thay nhớt xe ô tô chúng tôi gởi đến để khách hàng tham khảo để vận hành cho đúng theo chu kỳ của xe được tốt hơn
Theo một số thông tin từ các hãng xe, không nhất thiết cứ phải chạy đủ số KM mới thay nhớt xe, chúng ta có thể thay nhớt sớm hơn nếu xe hoạt động ở những điều kiện không tốt. Bên cạnh đó, sau 1 năm nếu xe chưa chạy hết số KM quy định cũng nên thay nhớt xe.
Đối với những chiếc xe ô tô mới mua, khi chạy được khoảng từ 3000 – 5000km hoặc nếu tính theo thời gian sử dụng thì khoảng 03 tháng bạn có thể cân nhắc thay nhớt lần đầu.
Các loại dầu nhớt cho xe ô tô phổ biến trên thị trường
Có rất nhiều loại dầu nhớt khác nhau trên thị trường, các loại dầu nhớt cho xe ô tô được chia theo thành phần bên trong cụ thể như sau:
Dầu nhớt gốc khoáng
Loại dầu nhớt gốc khoáng rất ít khi được sử dụng trực tiếp mà thay vào đó sử dụng chúng như một thành phố để pha chế ra một loại dầu nhớt có độ nhớt cao hơn.
Dầu nhớt gốc khoáng được chiết suất từ dầu mỏ đã qua xử lý chưng, cất để loại bỏ bụi bẩn, cặn và sáp trước khi đưa vào sử dụng.
Dầu nhớt tổng hợp
Loại nhớt này mặc dù được sử dụng khá phổ biến nhưng lại có giá thành khá đắt so với các loại dầu nhớt khác. Dầu nhớt tổng hợp sở hữu ưu điểm về độ tinh khiết mang đến khả năng bảo vệ toàn diện cho xế yêu của bạn nâng cao hiệu suất hoạt động của xe.
Dầu nhớt bán tổng hợp
Dầu nhớt bán tổng hợp được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, loại dầu nhớt này được pha chế từ dầu nhớt gốc khoáng và dầu nhớt tổng hợp với hàm lượng nhớt cao. Loại này có chất lượng cao hơn dầu nhớt gốc khoáng nhưng thấp hơn dầu nhớt tổng hợp.
